1855 : de cholera-epidemie zorgde voor afgelasting van de Palio van augustus

De beslissing van het stadsbestuur om de twee Palio’s van 2020 om gezondheidsredenen uit te stellen kent geen precedent in de geschiedenis van de Palio, hoewel we enige analogie kunnen vaststellen met de situatie in 1855; een jaar waarin Europa ook getroffen werd door een ernstige epidemie, in dat geval van cholera. De ziekte veroorzaakte in Toscane meer dan 30.0000 doden waardoor de autoriteiten genoodzaakt werden om de Palio van augustus te annuleren. Dit ondanks het feit dat er in Siena zelf geen slachtoffers gevallen waren.

De Palio van juli verliep nog zoals gewoonlijk, al was het een zeer bewogen koers met een juridische nasleep die erg lang duurde. Zoals de ‘journalisten’ uit die tijd schreven werd de Palio bijgewoond door de volledige groothertogelijke familie. De start werd als jong omschreven. Drago, Torre en Chiocciola waren het beste weg. Chiocciola veroverde door gebruik van zweepslagen de koppositie in de eerste San Martino en zou deze positie behouden voor de resterende drie ronden. Wat deze Palio zo spectaculair maakte gebeurde echter achterin. In de tweede San Martino reed het paard van Selva, mét topruiter Gobbo Saragiolo rechtdoor. Dit was een veelvoorkomend feit in die tijd omdat paarden het niet gewoon waren om bochten te nemen. Het gebaar van de fantino maakte de leiding van de wijk echter zeer achterdochtig. Gobbo Saragiolo sprong snel van zijn paard, trok zijn kleren uit en trok zijn eigen kleren aan die door één van zijn zonen kort daarvoor in de straat waren gelegd. Vervolgens vluchtte hij snel het plein af.

Selva besloot om een deel van de beloofde vergoeding niet te betalen. De fantino stuurde een bevel tot uitbetaling op 17 juli naar de contrada. De zaak kwam voor de rechtbank waar Selva de actie van Gobbo Saragiolo veroordeelde. Deze laatste beweerde, in zijn verdediging dat zijn paard rechtdoor liep omwille van de klappen die het ontving van Buonino die als getuige opgeroepen was. De doorslaggevende getuigenis kwam er van twee contradaioli van Selva die zeiden dat ze de fantino ter verantwoording hadden geroepen over zijn prestatie. De fantino antwoordde met woorden die de geschiedenis van de Palio ingingen : waarom zou ik voor die ellendige 140 munten die jullie beloofden winnen als ik er 170 kon verdienen door te verliezen.

Op 15 februari 1860, bijna 5 jaar na de feiten werd een uitspraak gedaan. Selva werd vrijgesproken en Gobbo Saragiolo moest opdraaien voor de kosten van de procedure. Deze uitspraak werd ook in hoger beroep bevestigd.

Zoals hierboven vermeld, werd de Palio van augustus niet gereden om Siena te beschermen tegen een mogelijke infectie van de cholera. Een resolutie van de Gonfaloniere op 10 augustus annuleerde de feesten van half augustus. Ook de veemarkt die buiten Porta Camollia werd gehouden werd afgelast. De processione del cero van 14 augustus vond wel plaats. De koers werd een jaar later gelopen op 15 augustus en gewonnen door Onda. Twee dagen later, op 17 augustus 1856 zou de Palio van augustus gelopen worden met één dag uitstel. Deze werd gewonnen door Torre.