De 10 deelnemers aan de Palio Straordinario : geschiedenis en wist-je-datjes met betrekking tot een straordinario

Binnen 10 dagen is’t Palio! Binnen exact een week tratta. Het komt er snel aan. De tien wijken zijn geloot. Tijd om hun relatie tot de Straordinario te onderzoeken. Voor elk van hen vonden we een wist-je-datje met betrekking tot een door hen gelopen Straordinario.

De analyse start in 1902, de eerste Straordinario van de vorige eeuw en eindigt bij de laatst gereden van september 2000. We tellen 20 palio’s waaronder die met de scossi van 18 augustus 1907.

Chiocciola en het eindeloze wachten

Chiocciola reed slechts 9 van de 20 straordinari en won er geen enkele. Daarenboven hebben ze het langst moeten wachten op een nieuwe deelname aan een straordinario, sinds september 1980. Ze vertrokken toen op kop met Faenza op de bescheiden Valet. In september 1928 reed Chiocciola ook 2 ronden op kop. In de andere 7 speelde Chiocciola nooit een rol van betekenis.

In het algemeen heeft Chiocciola weinig vreugde gekend in de Palio Straordinario. Enkel op 3 juli 1712  wonnen ze. De Palio werd toen eigenlijk door Oca gewonnen, maar er werd besloten om de koers opnieuw te rijden. Giuseppe Maria Bartaletti detto Strega won de Palio ter ere van Kardinaal Tolomei.

Civetta wint twee maal op elf deelnames

De eerste in mei 1947. De Palio was gewijd aan het zesde eeuwfeest van de geboorte van Santa Caterina. Het was Il Biondo die op debuttant Brillante won. De tweede overwinning volgde in september 1960, toen de Palio gewijd aan de slag bij Montaperti werd gereden. Ciancone won toen op de onverslaanbare Uberta de Mores, in een koers gedomineerd vanaf de eerste meters.

Hieraan voegen we ook graag de overwinning van de Straordinario van 30 maart 1819 toe. Men vierde toen het bezoek van keizer Francesco II aan Siena. Niccolò Chiarini detto “Caino” won op een ‘morello’ die hij zelf bezat.

Civetta was de tiende en laatste contrada die geloot werd voor de Straordinario van 2000.

Drago en de overwinning van Rubacuori

Drago reed 14 Palii Straordinari met als hoogtepunt de historische overwinning van Rubacuori op Folco in 1945 (Palio della Pace). Zeker te vermelden is de grote teleurstelling in september 1980 toen Grinta een kleurloze palio reed op topfavoriet Rimini.

Tussen de Palio a sorpresa in 1909 en de palio van 1945 werd Drago maar liefst 9 maal op rij uitgeloot.

In de vorige eeuw won Drago de Palio van 18 augustus 1889, gereden met scossi (gebruikelijk in die tijd). Een jaar later won Drago een cappotto waardoor het 3 overwinningen op rij had.

Giraffa  rijdt 13 straordinari en wint er twee

Vreemd genoeg won Giraffa twee Straordinari met dezelfde toewijding, namelijk ter ere van het Congres van wetenschappers in Siena. In september 1913 won Testina op Sauro del Socini; in 1967 won Tristezza op Topolone. Deze laatste gaat de geschiedenis in als de ‘gestolen palio’.

Voor 1913 won Giraffa geen enkele Straordinario, desondanks deelname aan twintig edities.

Lupa is de recordhouder van deelnames

Geen enkele contrada reed meer straordinari tussen 1902 en 2000. Maar liefst 16 keer werd Lupa uitgeloot op 20 gelopen Straordinari. Enkel in 1902, 1913, 1945 (Palio della Pace) en 1947 reed Lupa niet mee. Tussen mei 1950 en september 2000 heeft Lupa 10 opeenvolgende Straordinari gereden. Ook nu zijn ze er weer bij.  We moeten wel vermelden dat Lupa in 1986 niet meegereden heeft nadat Emirio Bennu zich blesseerde.

Lupa won op 18 augustus 1907 de palio met scossi. In 1876 wonnen ze de Palio alla Romana met Leggerino.

Nicchio en de palio van juni 1961

Nicchio en de Palio Straordinario is niet echt een goed huwelijk. Tussen 1902 en 1986 werden ze slechts 6 maal uitgeloot. Toch wonnen ze één keer, in juni 1961 wonnen ze de Palio gewijd aan 100 jaar Italië. De koers werd gedomineerd door Vittorino op Uberta de Mores die in augustus 1960 ook al won voor Nicchio.

We vermelden graag de twee overwinningen in de vorige eeuw. Zo won Betto op 18 augustus 1841 een Palio met 17 wijken. Op 17 augustus 1875 volgde een nieuw succes in de Palio alla Romana; Girocche won op Sauro del Pisani.

Oca wint maar liefst 3 straordinari

Oca reed sinds 1900 dertien straordinari; daarvan won het er drie. Ze zijn de enige die een Palio a sopresa won; een palio waarbij alles op 1 dag gebeurd. Loting van de wijken, de paarden én de koers. Ze wonnen deze in 1909 en in 1919, met Zarabelle en Testina respectievelijk. Daarnaast won Oca de Palio della Luna van 21 september 1969 met Aceto op Topolone.

Verder te vermelden zijn de 2 Palii alla Romana die ze wonnen. Deze werden ingericht door de contrada die hetzelfde jaar een palio gewonnen had. In 1890 won Pirrino op Carbonello en een jaar later Tabarre op Farfallina.

Op 21 oktober 1849 won Gobbo Saragiolo de uitgestelde Palio van 2 juli 1848. Dit was niet echt een straordinario maar gezien het tijdsstip wel het vermelden waard.

Selva wint de laatste 2 straordinari waaraan ze deelnemen

Zowel in september 1980 (Bastiano op Panezio) als in september 2000 (Il Pesse op Urban II) wint Selva de straordinario. Selva nam deel aan 11 van de 20 gereden straordinari tussen 1900 en 2000. De eerste deelname was aan die van september 1910 toen ze met Picino de enige van de deelnemende wijken was die trachtte iets te doen aan de getelefoneerde overwinning van Torre.

In de eeuwen voordien heeft Selva nooit een Straordinario gewonnen. Te vermelden is ook dat Selva, samen met Leocorno en Nicchio de enige wijk is die nooit uitgeloot werd voor een Palio a sopresa.

Tartuca en het ontbreken van een overwinning

Tartuca nam 11 maal deel aan de straordinario maar won er geen enkele. In de Palio della Pace leek een overwinning tot de mogelijkheden te behoren. Echter tot 2 maal toe keurde mossiere Pini de start af. Beide keren waren ze als eerste weg. Woedend trok Tartuca zich terug uit de koers die met negen gereden zou worden.

De drie gewonnen Straordinari dateren van lang geleden. Op 1 mei 1722 wonnen ze met Strega op Belladonna in aanwezigheid van de Beierse Prinsen; op 20 augustus 1804 met Giuseppetto wonnen ze de koers gelopen op verzoek van de koningin van Etrurië en tenslotte op 4 juni 1809 wonnen ze een palio met scossi.

Torre en de palio van september 1910

Torre reed 15 van de 20 gereden straordinari en won op 13 september 1910 een palio gewijd aan een delegatie Franse journalisten met Moro op Gobba.

Het was een editie met een speciaal verloop. Zo was er veel polemiek in Siena over de toewijding van deze Palio. De koers werd twee dagen uitgesteld omwille van het regenweer. De gasten aan wie de koers opgedragen was hadden de stad reeds verlaten.

Daarnaast werd de koers ’s morgens gereden, uit schrik voor een nieuwe regenbui. Op een postkaart uit die tijd zien we een Piazza gevuld met open paraplus uit schrik voor een regenbui.

In de voorgaande eeuwen won Torre nog drie andere straordinari. Op 2 juli 1717, in aanwezigheid van Violante di Baviera, met Strega op Gioia; op 14 mei 1767, ter ere van het bezoek van de groothertog Leopoldo, met Bastiancino en op dezelfde datum in 1809 met Biggeri, ter ere van Elisa Baciocchi, de zus van Napoleon en gouverneur van Toscane.

 

We danken Roberto Filiani