Waar komen fantini vandaan? Deel 3 : Noord en Zuid Italië

Gebruikmakend van het immense en kostbare naslagwerk van Orlando Papei en zijn medewerkers van ilpalio.org ging Roberto Filiani op zoek naar de plaatsen van oorsprong van de fantini, rekening houdende met de geboorteplaats en de gegevens waarover we kunnen beschikken. Hij vertrouwde op de juistheid van de informatie van de website en nodigt iedereen uit om een fout of vergetelheid te melden. Ook wij van palio.be hadden nauw contact met Roberto Filiani en Francesco Zanibelli (lavocedelpalio.it). De volledige tekst en naslagwerk werden dus aangewend met toestemming van beide.

In deel 3 onderzoekt Roberto Filiani Noord en Zuid Italië.

Onze reis door de plaatsen van herkomst van de fantini gaat verder, na de analyse van Campania en Sicilië, met de resterende regio’s in Noord- en Zuid-Italië. We tellen slechts drie fantini die hun oorsprong kennen in het zuiden. Allen kenden ze een korte en weinig opwindende carrière op de Piazza.

We starten met de uit Calabria afkomstige Vincenzo Coluccio genaamd “Nuvola” die de twee Palio’s van 1983 voor Onda liep. Hij was een leerling van Canapino die in juli de kans kreeg op de veelbelovende en hoog gewaardeerde Borela V. Bij de aasegnazione werd hij op applaus onthaald door de ondaioli. Tijdens de prove werd hij afgewisseld met Marasma wiens carrière op zijn einde liep.

Tijdens de Palio die uitgesteld werd tot 3 juli wegens een slopende startprocedure moest Nuvola de start geven. Hij moest ervoor zorgen dat Bruco, met Il Pesse op Ascaro goed kon vertrekken om hen te leiden naar de langverwachte overwinning.

De volgende dag kon Nuvola zichzelf goed lanceren maar in San Martino draaide hij erg breed en de Palio eindigde daar. In augustus ging Nuvola naar Aquila op Brandano. Hij werd vervangen door Cianchino maar vond opnieuw een plaats bij Onda op Paperino. Opnieuw werd Marasma daar opzij geschoven. Hij startte goed maar reed verder geen goeie Palio.

In juli 1989 liet Aquila, die in augustus het jaar ervoor wonnen maar nu niet konden rekenen op een gediskwalificeerde Bucefalo, opnieuw fantini uit Calabria debuteren. Renato Gigliotti genaamd “Davide” debuteerde op Le Spine. Hij zou daarna nog enkele prove rijden maar werd vooral bekend als een gewaardeerde trainer en eigenaar van paarden.

In 2008 vertrouwde datzelfde Aquila op Paride de Mauro genaamd “Tiburzi” die afkomstig was uit de provincie Taranto. In juli reed hij een goede palio op Giordhan; in augustus kwam hij ten val in de tweede San Martino van Ilon.

Hoewel hij ook de jaren daarna steevast de batterie op de tratta reed koos Tiburzi andere wegen in de wereld van de paarden en deed hij ook ervaringen op aan de andere kant van de oceaan.

Vanuit het zuiden gaan we naar het noorden en komen we uit op 1 juni 1862 wanneer Giuseppe Vincentini, een inwoner van Pavia en soldaat van het 5e bataljon van de Huzaren, bij Lupa moest rijden. Echt debuteren deed hij niet want hij viel aan de start van zijn paard. Bij deze val verwonde hij zich waardoor hij niet kon deelnemen aan de Palio.

Een volgende fantino was Lombard Ennio Corigoli genaamd “Strigolo” die vooral werkzaam was op de San Siro Hippodrome. Hij verving bij de derde prova de beter bekende Renzo Mellini (Lampino) voor Oca op Saturnia bij de Palio Straordinario van september 1954.

Op basis van de ter beschikking gestelde gegevens is de volgende fantino uit Noord-Italië Silvano Bietolini genaamd “Ragno“. Hij was inwoner van Turijn maar eigenlijk volbloed Romein. In zijn korte maar intense carrière op de Piazza won hij de fel bevochten Palio van 2 juli 1975 bij Istrice op Rimini. Ook herinneren we de vele slagen die hij kreeg van de torraioli na de koers van juli 1974.

Na Ragno zien we enkele fantini met een korte en weinig kleurrijke carrière. Beginnen doen we met fantini uit Faenza. De eerste in dat rijtje is Mario Giacomoni detto “Il Faenza” die in 1980 twee Palio’s voor Chiocciola reed maar we wel een anekdote kennen die gelinkt is aan de palio van augustus 1982 toen Paolo Frajese (commentator van de Rai) om een onbekende reden de overwinning toewees aan hem in plaats van aan Bazzino.

Ook uit Faenza afkomstig is Massimo Donatini genaamd “Stoppa” die vier palio’s liep tussen 1995 en 1997 en eerste keuze was bij Drago. Vandaag is hij een gewaardeerd trainer van Palio-paarden. Verder ook Claudio Bandini detto “Batticuore” die in juli 2004 voor Onda op Didimo liep en Igor Argomenni detto “Smarrancio“, die in augustus 2008 Antonio Villella bij Selva verving op Giordhan enkele uren voor de koers.

De andere fantini uit Noord-Italië komen uit plaatsen waar paliotti gereden worden.

Roberto Pedroncini detto “Pedro“, is een inwoner van Mordano, en reed twee palio’s in 1981 voor Civetta, een wijk waar hij zeer gehecht aan was. In juli reed hij op Ultor, in augustus op Kamasutra.

Uit de omgeving van Legnano arriveerde Silvio Etrea detto “Silvio“. Ook hij reed twee maal de Palio; in september 1986 voor Istrice op Diavolo II en de daaropvolgende palio van juli voor Pantera op Mariolina.

Twee fantini komen uit Asti : Gianluca Scaglione detto “Mamassino” en Federico Arri detto “Ares“.

Mamassino maakte zijn debuut op een prova bij Pantera in 1998 en kreeg een eerste kans in juli 2000 bij Oca. Op de krachtige volbloed Braccio di Ferro. Hij startte goed en bleef tot de tweede San Marino waar hij ten val kwam aan kop. De drie latere koersen verliepen in volledige anonimiteit.

Eindigen doen we met de andere uit Asti afkomstige fantino : Federico Arri genaamd “Ares”. Deze laatste is nog steeds actief en was steeds van de partij op de laatste 3 gereden palio’s, telkens voor Drago. Het is een veelbelovende fantino die zich vooral toonde in juli 2019 op Remorex.

Voor de volledigheid vermelden we ook Walter Pusceddu detto “Bighino” die geboren werd in Pegli in de provincie Genua. We gaan echter dieper op hem in in het artikel over Sardijnse fantini.