Het wonderjaar 1989 of de Palio’s van de “Cavalli scossi” 

De twintigste eeuw is niet de eeuw van Bruco geweest. Na een succesrijke 19de eeuw met o.a. een cappotto, slaagde Bruco er in te winnen in 1907 en 1912 en tenslotte op 16 augustus 1922. Het zou dan 33 jaar duren tot 2 juli 1955 alvorens Bruco opnieuw een Palio zou veroveren, geleid door kapitein Socini Guelfi, de intelligente en welgestelde podestà (burgemeester) tijdens de tweede wereldoorlog, die na de geweldadige Palio van de Vrede op 20 augustus 1945 uit eigen zak het nieuwe Paliovaandel voor Drago had betaald. In de tribune zat een enthousiaste 24-jarige belgische vrijgezel te kijken : koning Boudewijn. In de Via del Comune werd 41 jaar lang over il Re Baldovino gesproken met een meer dan normale sympathie.  Hij was immers de geluksbrenger die men zo nodig had.

Dat zal ons nooit meer overkomen moet men bij Bruco gedacht hebben, 33 jaar zonder overwinning. Het werd het begin van een nachtmerrie die 41 jaar zou duren tot op 16 augustus 1996. Tragedies volgden mekaar op. Op 16 augustus  1967 reed Ciancone, de winnaar van 1955,  opnieuw voor Bruco. Ciancone was intelligent en koleriek  had gouden handen en niemand maakte mooiere trajecten dan hij in de bochten. Hij reed op Arianna, die reeds 2 Palio’s had gewonnen, maar zeer eigenzinnig was. Bruco startte bliksemsnel, had 15 meter voorsprong in de laatste San Martino, toen Arianna aan hoge snelheid links de Chiasso Largo inspurtte. Precies zoals Mughetto op 20 augustus 1945 maar dan vanuit tweede positie.

Op 3 juli 1983 reed Leocorno op kop. Net voor het begin van de laatste ronde viel Bastiano van Benito, achtervolgd door Bruco met Pes op Ascaro. Bruco nam de leiding in de laatste San Martino maar de koppige Benito nam de binnenkant in de laatste Casato en versloeg op de aankomstlijn Bruco met een neuslengte. Pes had echter, ten teken van overwinning, zijn arm met zweep opgestoken. Op het plein en in de tribunes waren er veel toeschouwers die Benito zonder ruiter niet hadden gezien, maar wel het zegegebaar van Pes. De Brucaioli stormden naar de tribune aan de aankomst en de gewonnen Leccaioli dierven zelfs niet dichterbij komen om hun Palio in ontvangst te nemen. Precies zoals was gebeurd op 20 augustus 1945 met Drago.  Na geruime tijd werd duidelijk dat Bruco opnieuw niet had gewonnen.

Op 2 juli 1989 was Bruco langzaam maar zeker in een favorietenrol terechtgekomen, wat niet evident was bij de aanvang van het feest op 29 juni. Oca met Massimino op de sterke Benito, Civetta met koning Aceto op Figaro, de laatste winnaar, en debutant Bufera op Vipera voor Lupa waren de favorieten. Cianchino, de ruiter van Bruco, was geschorst en men besloot Bastiano op de debuterende Pytheos te plaatsen. In de prove bleek dit een heel snel paard te zijn. Bij de start stond Vipera (Lupa) eerste en Pytheos (Bruco) tweede. En dan ontbond Vipera al haar duivels in een helse rodeo die ruim 35 minuten duurde. Zij begon als een niet te stoppen machine met beide poten naar achter te stampen. Bruco nam de eerste positie over, en vervolgens creëerde Vipera een gat tusssen de touwen. De zeven andere ruiters durfden niet dichterbij komen en keken angstig naar wat zich aan de andere kant van de touwen afspeelde. Voor Bruco was dit ideaal : in eerste positie, Vipera totaal overspannen, de rest op afstand. Vanuit de tribune aan de start gaf Cianchino orders aan de andere ruiters. De overwinning van Bruco leek zeker. Bastiano schoot bliksemsnel weg, alleen gevolgd door Vipera op ruim 6 meter. Het had zachtjes geregend die namiddag en de piste lag er glad bij. De kapiteins hadden zelfs uitstel van de koers gevraagd, geweigerd door het stadsbestuur. Na de eerste Casato week Pytheos te fel uit naar links, de middelpuntvliedende kracht duwde Bastiano in de lucht, hij viel, en achter hem viel ook Bufera van Vipera. Er volgde een bloedstollend duel tussen 2 “cavalli scossi” met Bruco op kop tot in de laatste San Martino Pytheos rechtdoor ging en in de Via del Porrione verdween. Vipera weerstond de laatste aanvallen van Benito en Figaro en won.  Ontzetting bij Bruco, enthousiasme bij iedere neutrale toeschouwer die een ongezien spektakel had meegemaakt.

Op 16 augustus 1989  stond Bruco opnieuw op de uitstekende tweede plaats aan de start. En toch wel met hetzelfde paard door een gelukkige loting, maar deze keer met Cianchino, de ruiter van Bruco en de beste van dat moment. De dag voor de koers gaf een in juli fel bekritiseerde en moegetergde Bastiano een interview en verklaarde : “Let op voor Pytheos, hij is zeer snel, maar wijkt steeds te veel naar links in de Casato” . In de stad werd  ’s morgens verteld dat Bruco ditmaal iedereen had omgekocht, inclusief de paaltjes op de Piazza del Campo. Bliksemstart van Bruco. Cianchino had 10 meter voorsprong in de eerste San Martino en dan gebeurde een Paliowonder. In de eerste Casato draaide Pytheos opnieuw te veel naar links en vloog Cianchino de lucht in, op dezelfde plaats en wijze als Bastiano. Pytheos ging door, gevolgd door Benito van Drago, die reeds voordien in de eerste San Martino zijn ruiter had voelen vallen.  Opnieuw een bloedstollend duel tussen 2 “cavalli scossi” , waarbij Benito de binnenkant van de bocht nam, zoals hij reeds in 1983 voor Leocorno had gedaan tegen Bruco.  En opnieuw, zoals in 1945, is het Drago die Bruco een zeker lijkende overwinning afnam. Voor de Brucaioli stortte de wereld in mekaar. Een dubbele nederlaag na 34 jaar proberen. Toen Drago ’s avonds triomfantelijk de stad rondtrok met hun Palio werd de corteo aangevallen door razende Brucaioli die trachten het vaandel af te pakken. Tientalle personen belandden in het ziekenhuis, er volgden arrestaties en Bruco werd geschorst tot in 1992.  “Geen kl ….meer aan jullie lijf” , zoals Arsiero Canne steeds beweerde? Viel nogal mee de avond van 16 augustus 1989.

Jan Gilliams