www.palio.be - dal Belgio con amore
Eerste voorbeschouwing van de Palio van 2 juli 2025.
CONTRADE
Naast de 5 zekere contrade, niet deelgenomen op 2 juli 2024, zijn er op zondag 25 mei 5 contrade uitgeloot ipv 3 omdat Torre en Aquila geschorst waren wegens wangedrag. En zo krijgen we op 2 juli volgende deelnemers : 2 rivaliteiten , CHIOCCIOLA en TARTUCA en ISTRICE en LUPA. Verder DRAGO en SELVA en OCA en BRUCO of “I Quattro Verdi” , de 4 contrade met groen in hun kleuren, wat voor bijgelovige Palioliefhebbers onheil voorspelt. En verder VALDIMONTONE en PANTERA. Tussen haakjes laatste jaar van zege en aantal zeges in de 21ste eeuw.
Voor OCA (2023 – 4) en VALDIMONTONE (2012 – 1) en PANTERA (2006 – 1) een uitgelezen kans om zonder rivaal te rijden. Voor MONTONE en PANTERA is de honger naar een overwinning zeer groot. DRAGO (2022 – 4) en SELVA (2023 – 6) kijken rustig toe en zullen toeslaan als de kans zich voordoet. Bij BRUCO (2008 – 3) is de interne spanning in de contrada zeer groot na een reeks mislukkingen, en dat na de formidabele start van de 21ste eeuw met 3 zeges in 2003 -2005-2008 .
En ook voor de rivaliserende contrade staat er veel op het spel. TARTUCA (2018 – 5) zal zich vooral concentreren op het blokkeren van rivaal CHIOCCIOLA (1999 – 0).
Voor ISTRICE (2008 – 2) staat de eer van de contrada op het spel. Ook hier na een mooie start in de 21ste eeuw en het vernederen van rivaal LUPA die niet meer hadden gewonnen sedert 1989, volgde er een reeks van nederlagen die abnormale proporties aannamen. LUPA (2024- 4) won terug in 2016 en liefst 2 keer, een cappotto, wat in de 20ste eeuw maar 2 keer was voorgekomen, won verrassend in 2018 en zette de kroon op het werk in de ongelooflijke koers van 17 augustus 2024. ISTRICE was favoriet met superster Atzeni. LUPA koos de oude, afgeschreven en ongewenste Dino Pes, die sedert 2004 maar één koers had gereden in 2017, en werd ingehuurd duidelijk als “killer” van Atzeni. Gedurende een half uur terroriseerde Pes Atzeni tussen de touwen, startte tot ieders verbazing als een raket en won na een technisch volmaakte koers. De ultieme en totale vernedering voor ISTRICE, zeker na de cappotto van 2016. Niemand won ooit voordien op 43-jarige leeftijd zijn eerste zege. Dino Pes zal er niet bij zijn op 2 juli want is voor één Palio geschorst wegens het te zeer terroriseren van Atzeni.
CAVALLI
Er zijn 159 paarden ingeschreven voor de testritten in het voorjaar van 2025, waarvan er 141 werden weerhouden. De eerste grote eliminatie van paarden door de veeartsen moet nog gebeuren alvorens de gepromoveerden in de week voor de Palio worden getest in een paardenkliniek.
Twee recente overwinnaars zijn op pensioen gegaan : TABACCO (2012), de verrassende maar prachtige winnaar van juli 2024, en VIOLANTE DA CLODIA (2014) , een briljant paard dat recent 2 maal had gewonnen : 2022 – 2023.
Vier gewezen winnaar zijn present : REMOREX (2010), oud en 2 keer gewonnen zonder ruiter (2018-2019), en bijgevolg gevreesd door alle fantini en bijgevolg al jaren niet meer gekozen door de capitani, maar steeds perfect getraind en paraat … en afgewezen. Hij zal opnieuw niet gekozen worden. TALE E QUALE (2012) met 1 zege in 2019 is daarna niet meer gekozen, soms afgewezen door de veeartsen en soms door de capitani voor niet altijd duidelijke redenen. ZIO FRAC (2015) met 2 zeges in 2022 en 2023 (zonder ruiter) is allicht niet het snelste paard maar betrouwbaar en precies en op de juiste leeftijd. En tenslotte de formidabele BENITOS (2017), debutant in augustus 2024, onbekend en onderschat, en een verbluffende winnaar met veel kracht en precisie. Durven de capitani hem selecteren of gaat hij er uit wegens “manifesta superiorità”, dwz veel te sterk voor de anderen?
Onder de niet-winnaars gaat de aandacht naar VISO D’ ANGELO (2014), soms goed maar lelijk door de mand gevallen in augustus 2024 met Atzeni die zich op hem totaal had verkeken, verder ZENIS (2015) en ZENTILE (2015), en als BONITOS zou verkozen worden zou het ook kunnen zijn dat ANDA E BOLA (2016) wordt gekozen, vorig jaar nog afgewezen door de capitani want te sterk bevonden hoewel hij nog nooit had gewonnen!
Tenslotte ook de veelbelovende BRIVIDO SARDO (2017) en nog meer ARES ELCE (2016), vorig jaar voor de Palio omschreven als veruit het snelste paard maar erg ontgoochelend in augustus 2024. En opnieuw maakt het paard een zeer sterke indruk tijdens de oefenritten in de lente van 2025. Alles hangt af van hoe ze beter voorbereid zullen zijn voor de Piazza en al zijn verraderlijke uitdagingen.
En er zullen zoals altijd verrassingen opduiken, oudere paarden die gegroeid zijn en jonge talentrijke debutanten.
FANTINI – IL PALIO DEGLI ANZIANI
Al jaren schrijf ik over het gebrek aan nieuwe, jonge beloftevolle fantini, en of ze wel voldoende kansen krijgen van de capitani waarbij ik er onmiddellijk aan toe voeg dat de meesten die kansen hebben gehad op jonge leeftijd er weinig van gebakken hebben en alleen overleefd hebben als vazallen van de topruiters. Bruschelli was hierin een meester en Atzeni heeft deze rol met brio overgenomen. Denk maar aan Murtas , Caria, Mannucci en zelfs Carlo Sanna. Dit jaar is het dieptepunt bereikt en ik ga er nu dieper op in met statistisch materiaal.
Er worden vandaag in de media 17 fantini genoemd voor 10 monte, plaatsen op een paard.
Hier volgen de namen en de geboortedata :
1980 – Carboni | 1981 – Bartoletti | 1982 – Zedde | 1984 – Migheli | 1985 – Atzeni
Dus 5 van 40 jaar of ouder waaronder de 3 met de meeste overwinningen.
1988 – Caria | 1989 – Coghe en Carlo Sanna |1990 – Murtas en Putzu |1991 – Mannucci en Chiavassa | 1994 – Giannetti | 1995 – Bruschelli
DUS 30 jaar of ouder
1997 – Mula | 1998 – Andrea Sanna | 2002 – Nieddu
DUS jonger als 30 jaar
Merk op dat Putzu (35 jaar), Giannetti (31 jaar) en de jongste Nieddu (23 jaar) nog nooit een Palio hebben gereden.
Merk ook op dat in de laatste 50 jaar er meerdere jonge winnaars waren waaronder maar niet alleen grootheden: Il Pesse en Bonito waren 19, Cianchino en Bazzino en Ercolino 20, Aceto en Atzeni 22, Tremoto en Minisini 23, Bastiano net geen 24, Massimino 24. Alleen Atzeni is een winnaar in de 21ste eeuw.
Enkele gegevens over de startleeftijd, dwz de eerste gereden Palio eventueel zonder zege: Canapino, Bazzino, Bonito, Bighino en Bellocchio debuteerden op 18 jaar, Ercolino, Il Pesse, Falchino en Salasso op 19 jaar. Ook dit zien we bijna niet meer.
De gemiddelde leeftijd van de fantini in juli 2024 was ruim 33 jaar , in augustus 2024 ruim 35 jaar.
Sinds 2 juli 2011 is de gemiddelde leeftijd altijd boven de 30 jaar (op juli 2014 na).
Ik maak een vergelijking met 1978, het beroemde jaar toen nieuwe, jonge fantini de heerschappij van koning Aceto wilden doorbreken. Er namen toen 13 fantini deel aan de 2 Palio’s . Tussen haakjes de leeftijd en het aantal zeges in hun loopbaan.
De “veteranen” waren Aceto (1943-14) en Canapino (1942-3) dus 35 en 36 jaar oud, dwz jonger of even oud als de actuele jongste winnaars Carlo Sanna en Coghe.
Verder Randa (1951-1) en Galletto (1952), Ercolino (1953-2) en Grinta (1953) en Primula Rossa (1953), Bastiano (1954-5) en Bazzino (1954-2) en L’ Argentino (1954), Tremoto (1956-1) en Liscio (1956), en Cianchino (1958-8), dwz 11 andere fantini tussen 20 en 27 jaar. Dit geeft een gemiddelde leeftijd van 25,75 jaar.
In juli 1982 was de gemiddelde leeftijd 24,5 jaar met Aceto als “veteraan” van 39 jaar en de rest tussen 19 en 24 jaar. De gemiddelde leeftijd in de Palio van juli 1945 was ruim 33 jaar, maar toen moest men op zoek gaan naar de fantini die niet meer gereden hadden sedert augustus 1939.
Onderaan dit artikel delen we een lijst met de gemiddelde leeftijd van alle gereden Palio’s sinds 2000.
FANTINI – LE MONTE
Iedereen kijkt uit naar Giovanni Atzeni, de actuele koning van de Palio met 9 overwinningen, maar die een zeer moeilijke periode achter de rug heeft, dwz na een nooit gezien reeks van 5 zeges op rij geen zeges in augustus 2023 en in 2024, allicht verkeerde keuzes van paarden wat hem vroeger nooit is overkomen, mislukte strategieën , dwz verkeerde keuzes van contrade, ontgoochelende koersen met een val wanneer aan de leiding en ver weg van de rest en de “nachtmerrie-koers” van augustus 2024. Is hij zijn magische intuïtie en strategisch-organisatorisch talent en rijvaardigheid kwijt ? Hoe groot is nog het vertrouwen van de capitani in al die capaciteiten en betrouwen de andere knechten-fantini hem nog en kan hij andere contrade overtuigen hem niet te veel in de weg te leggen? En er is nog meer: de kaarten liggen niet goed. Hij is geen vriend van Chiocciola, Lupa, Valdimontone en Pantera want eerder gebonden aan Tartuca en Istrice en Nicchio en Aquila. Door de aanwezigheid van de rivalen Chiocciola en Lupa zal hij niet veel zin hebben zich te binden aan Tartuce en Istrice, voor zover hij nog gewenst is bij Istrice na de ramp van augustus 2024. Bruco zou reeds gekozen hebben voor Bartoletti. Blijven over Drago en Selva, en eventueel Oca hoewel er vorig jaar enig ongenoegen was toen hij voor hen niet won in juli en in augustus elders ging rijden. Behoudens een zeer verrassend manoeuver is zijn keuze zeer beperkt en heeft hij maar 1 kans op 5 of 3 op 10 voor een goed paard na de tratta. Hij zou opnieuw kunnen rekenen op 3 “helpers” : Elias Mannucci (1991) en Sebastiano Murtas (1990) en Francesco Caria (1988) als ze tenminste een monta vinden.
Giuseppe Zedde (1982) wordt zeker gezocht door Chiocciola, Lupa, Pantera en Valdimontone. Hij heeft sterke kaarten.
Jonathan Bartoletti (1981) is niet jonger geworden en heeft een indrukwekkende reeks mislukkingen achter de rug door verkeerde keuzes van paarden en contrade, ontgoochelende koersen en vooral door zijn stijfkoppige betweterigheid waardoor hij zich volledig geïsoleerd heeft van al zijn collega’s. Hij heeft geen vrienden en een steeds kleiner wordend vertrouwen van contrade. Er wordt gefluisterd dat hij lang zou gepraat hebben met Atzeni en dat er één of andere vorm van samenwerking zou overeengekomen zijn. Waar of niet ? We kijken er naar uit. Bartoletti zou de eerste keuze zijn van Bruco, een contrada met veel interne spanningen na 17 jaar zonder overwinning, maw alle ingrediënten voor een zeer explosieve cocktail. Bij een mislukking zou er zeer veel spanning kunnen zijn in de buurt van Via del Comune, maar in het geval van een zege een zelden gezien explosie van vreugde.
Carlo Sanna (1989) heeft recent veel vertrouwen opgebouwd bij de contrade en heeft zijn sterke band met Atzeni stopgezet, wat niet wil zeggen dat het vijanden zijn maar wel sterke concurrenten. Hij zou eerste keuze zijn bij Tartuca, Istrice en Oca.
Er wordt veel verwacht van Andrea Sanna (1998), geen familie, misschien van Mattia Chiavassa (1991), een zeer late debutant in 2024. Verder zijn Enrico Bruschelli (1995) en Francesco Mula (1997) quasi zeker van een monta. Salvatore Nieddu (2002) zou mogen debuteren bij Valdimontone en Michel Putzu (1990) bij Drago. Een debutant van 35 jaar !!!
Jan Gilliams
Palio | Gemiddelde leeftijd |
17 agosto 2024 | 35.40 |
4 luglio 2024 | 33.10 |
16 agosto 2023 | 36.30 |
2 luglio 2023 | 34.80 |
17 agosto 2022 | 36.40 |
2 luglio 2022 | 33.50 |
16 agosto 2019 | 34.70 |
2 luglio 2019 | 35.00 |
20 ottobre 2018 | 33.10 |
16 agosto 2018 | 35.40 |
2 luglio 2018 | 36.90 |
16 agosto 2017 | 34.44 |
2 luglio 2017 | 32.44 |
16 agosto 2016 | 33.20 |
2 luglio 2016 | 30.70 |
17 agosto 2015 | 33.30 |
2 luglio 2015 | 34.10 |
16 agosto 2014 | 30.56 |
2 luglio 2014 | 29.70 |
16 agosto 2013 | 30.50 |
2 luglio 2013 | 32.10 |
16 agosto 2012 | 30.80 |
2 luglio 2012 | 31.50 |
16 agosto 2011 | 30.40 |
2 luglio 2011 | 31.11 |
16 agosto 2010 | 29.56 |
2 luglio 2010 | 28.60 |
16 agosto 2009 | 29.30 |
2 luglio 2009 | 29.67 |
16 agosto 2008 | 30.10 |
2 luglio 2008 | 30.70 |
16 agosto 2007 | 28.70 |
2 luglio 2007 | 29.67 |
16 agosto 2006 | 28.78 |
2 luglio 2006 | 31.80 |
16 agosto 2005 | 29.00 |
2 luglio 2005 | 30.80 |
16 agosto 2004 | 30.90 |
2 luglio 2004 | 32.80 |
16 agosto 2003 | 27.40 |
2 luglio 2003 | 29.50 |
16 agosto 2002 | 27.89 |
2 luglio 2002 | 30.60 |
16 agosto 2001 | 30.00 |
2 luglio 2001 | 31.30 |
9 settembre 2000 | 30.10 |
16 agosto 2000 | 30.44 |
2 luglio 2000 | 29.20 |