www.palio.be - dal Belgio con amore
Deelnemen aan de Palio : regels rond estrazione en verzaking aan deelname
Artikel 4.3 introduceert een bepaling die zeker bekend is bij alle Sienesen : aan elke Palio nemen tien van de zeventien contrade deel, de 7 die de overeenkomstige Palio van het voorgaande jaar niet hebben gelopen worden aangevuld met 3 bepaald door het lot uit de tien die wel hebben deelgenomen. Dit kunnen er meer zijn indien er contrade gediskwalificeerd zijn.
Misschien weten sommige dat deze regel werd geïntroduceerd met de Bando di Biccherna uit 1721 die, in art. XIII, het aantal deelnemers vastgestelde op 10, dit om problemen te voorkomen die kunnen worden gecreëerd (en die punctueel werden gecreëerd) met een groter aantal paarden op de Piazza. Deze regel had oorspronkelijk ook alleen betrekking op de Palio van juli, gezien die van augustus pas vanaf 1774 werd geïnstitutionaliseerd en in 1801 onder de jurisdictie van de gemeente werd doorgegeven.
Deelname aan de Palio, zowel vandaag als toen, is vrijwillig, zoals vastgelegd in artikel 6. Dit artikel voorziet ook de mogelijkheid om afstand te doen van deelname of door loting te worden getrokken. Afstand doen mag geen gunst zijn ten aanzien van andere contrade. Het verzoek dient 10 dagen voor de estrazione van de Palio medegedeeld te worden aan de burgemeester. In de laatste paragraaf van artikel 6 wordt gesteld dat als men inet aan de nodige 10 wijken komt er een loting zal plaatsvinden die het nodige aantal contrade zal aanvullen tot 10. De gelote contrade worden verplicht om deel te nemen. Tegenwoordig lijkt verzaking aan de Palio iets ondenkbaars, en zelfs in het verleden kunnen soortgelijke voorbeelden op de vingers van één hand worden geteld. In 1860 deed Tartuca afstand van deelname, in 1878 en 1896 maakte Aquila gebruik van deze mogelijkheid.
Hoofdstuk III van het reglement is volledig gewijd aan loting van de contrade (estrazione) die op grond van artikel 20 minstens 20 dagen voor de Palio van 2 juli of 16 augustus moet gebeuren. In geval van een straordinario dient een periode van 10 dagen gerespecteerd worden. In een kamer van het Palazzo Pubblico worden de kapiteins van de contrade opgeroepen met uitsluiting van de wijken die afstand van deelname gedaan hebben. Het lotingsmechanisme werd geïntroduceerd door de Biccherna in 1721 en wordt goed uitgelegd in artikels 22 en volgende. Zodra de vergadering is geopend, steekt de burgemeester de namen van de aanwezige contrade in een urne. In een tweede urne steekt hij de namen van de contrade die in de hoop zijn geloot te worden. Vervolgens zal hij de 3 contrade trekken wiens kapitein uit de tweede urne een gelukkige zal loten. Op die manier worden de 10 deelnemende wijken vervolledigd.
De respectievelijke vlaggen zullen worden uitgehangen aan de ramen van het Palazzo Pubblico, begeleid door het geschal van de trompetten. De resterende 7, die verplicht de Palio van het volgende jaar zullen lopen, worden geëxtraheerd door de burgemeester om de volgorde van de Corteo Storico te bepalen. Voor een straordinario, waarvoor alle deelnemers geloot moeten worden, is de procedure meer gestroomlijnd en wordt slechts één stembus gebruikt waar alle districten worden ingestoken. (behalve diegene die gediskwalificeerd zijn). De burgemeester trekt de eerste gelukkige, de kapitein van deze wijk trekt de volgende enzoverder.
Sinds 1980 hebben zich belangrijke wijzigingen voorgedaan met betrekking tot de uitsluiting van contrade. Tegenwoordig wordt het gediskwalificeerde district, dat niet van rechtswege deelneemt, bij extractie van zijn straf of een deel ervan ontheven. De vlag wordt onmiddellijk opgehangen op de bovenste rij vensters van het stadhuis. Daarvoor, als de contrada gediskwalificeerd was, werd het uitgesloten van loting.
Nadat de loting voltooid is komen de 10 kapiteins van de deelnemende contrade bij elkaar om alle nodige communicatie omtrent de komende Palio te ontvangen. Vervolgens gaan ze over tot het voorstellen van een mossiere. De officiële aanstelling gebeurd door de gemeenteadministratie rekening houdend met de door de kapiteins voorgestelde naam. Indien er geen voorstel komt van de kapiteins zal de gemeente zelf iemand aanstellen. De laatste paragraaf van artikel 22 stelt dat indien een contrada in de onmogelijkheid is van deelname dat de kapiteins niet opnieuw worden samengeroepen maar dat de contrada die als 11e geloot werd de plaats zal innemen.
We sluiten af met een wist-je-datje : volgens artikel 20 vindt de estrazione plaats in de namiddag van een feestdag. Dit lijkt vandaag de dag logisch maar het is niet altijd zo geweest. Tot de jaren 30 werd de estrazione gehouden op een woensdagochtend in aanwezigheid van de Podestà (burgemeester) en de kapiteins. Er werden ook geen vlaggen uitgehangen. Dit werd pas in 1929 geïnstitutionaliseerd. Vanaf augustus 1933, mede dankzij een brief van de toenmalige rector van de Magistrato, graaf Chigi Saracini, werd de estrazione verplaatst naar zondagochtend om 11 uur. Sinds augustus 1937 werd deze naar zondagmiddag geplaats, zoals we het vandaag de dag nog steeds kennen.